Đề xuất lồng ghép các biến dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội

Ảnh minh họa

Theo dự thảo Biến dân số là biến gắn với các yếu tố dân số, cụ thể là quy mô dân số, cơ cấu dân số, chất lượng dân số. Các giá trị của các biến dân số khác nhau sẽ khác nhau và được sử dụng để xây dựng cơ chế chính sách, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội có tính đến yếu tố dân số.

Việc lồng ghép các yếu tố dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm và hàng năm cấp quốc gia và cấp địa phương phải đảm bảo hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và cần tập trung giải quyết các mối quan hệ chủ yếu sau: Các yếu tố dân số (quy mô, cơ cấu, phân bổ) và tăng trưởng kinh tế; các yếu tố dân số và khai thác sử dụng tài nguyên; các yếu tố dân số và bảo vệ, cải tạo môi trường; các yếu tố dân số và nhu cầu về vốn đầu tư phát triển; các yếu tố dân số và phát triển, phân bố các dạng dịch vụ xã hội cơ bản (Giáo dục, y tế, sức khỏe dinh dưỡng, nước sạch, nhà ở,…); các yếu tố dân số và bình đẳng giới…

Việc lồng ghép các yếu tố dân số vào xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội phải đảm bảo các yếu tố dân số là trung tâm, tham gia trong tất cả các bước của Quy trình lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội.

Dự thảo nêu rõ về yêu cầu lồng ghép. Theo đó, để lồng ghép các yếu tố dân số cần xác định cụ thể các biến dân số hay các chỉ số (index) lồng ghép trong các ngành, lĩnh vực khác nhau. Do mỗi ngành, mỗi địa phương có tính chất khác nhau, nên sẽ không có một công thức chung hay bộ chỉ số thống nhất mà mỗi ngành, mỗi địa phương sẽ chủ động xác định các chỉ số phù hợp, có đặc thù riêng.

Tuy nhiên tiêu chuẩn chung về hệ thống chỉ số là phải đảm bảo các yêu cầu: (1) Phù hợp: Các chỉ số được xác định phù hợp với các vấn đề, các mục tiêu hay các nhóm đối tượng đích thuộc các ngành và lĩnh vực khác nhau hay với những thay đổi của các chính sách, chương trình và tổ chức; (2) Toàn diện: Các chỉ số phải chứa đựng các thông tin dân số - kinh tế - xã hội liên quan đến ngành/lĩnh vực cần lập kế hoạch; (3) Cụ thể và đo lường được: chỉ số phải cụ thể, đo được các tiến bộ một cách trực tiếp, rõ ràng; (4) Khách quan và chính xác: các chỉ số phải phản ánh đúng thực tế, có thể thẩm định được bằng các dữ liệu quan sát được, có độ tin cậy cao và không gây hiểu lầm; (5) Có mốc thời gian cụ thể: Chỉ số phản ánh kết quả phải gắn với thời gian cụ thể, phải được cập nhật và phản ánh giá trị trong khoảng thời gian 5-10 năm.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang lấy ý kiến góp ý của nhân dân đối với dự thảo này tại Cổng Thông tin điện tử của Bộ.

KL