Bộ trưởng Lê Minh Hoan: 'Sẽ có mô hình tiêu thụ nông sản mùa dịch'

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Không nên dùng từ “giải cứu”

Theo quan điểm của "tư lệnh" ngành nông nghiệp, dư luận xã hội cho rằng nông nghiệp cần “giải cứu” là chưa đúng, nhưng để xóa bỏ suy nghĩ này, ngành nông nghiệp cần hành động cụ thể hơn. “Nhiều người mua nông sản vì thương bà con nông dân nhưng mua nhiều về dùng không hết là lãng phí. Theo tôi, không nên dùng từ “giải cứu” nữa, bởi lẽ mang tính chất thương cảm chứ chưa chú trọng đến công sức của bà con nông dân. Hơn thế, tại những điểm mua bán nông sản tự phát, nhiều người tụ tập là không thực hiện tốt quy định phòng, chống dịch COVID-19”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhìn nhận.

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, cần có biện pháp kết nối cung cầu nội địa tốt hơn. Dù có dịch bệnh COVID-19 hay không thì có thời điểm, hiện tượng cung nông sản vượt cầu vẫn xảy ra. Bên cạnh đó, thông tin giữa vùng nguyên liệu và thị trường tiêu thụ nhiều lúc không khớp nhau. “Ví dụ, lúc hành tím Diễn Châu (Nghệ An) rớt giá chỉ còn 5.000-6.000 đồng/kg, thì có người dân ở Đắk Lắk thông tin vẫn phải mua hành tím với giá 40.000 đồng/kg. Như vậy, câu chuyện kết nối thị trường nội địa đang tồn tại vấn đề bất cân xứng, tạo ra dư thừa một cách cục bộ. Chỗ cần thì không có, chỗ có lại không lưu thông được”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan phân tích.

Từ câu chuyện tiêu thụ vải thiều trong mùa dịch năm ngoái, Bộ trưởng cho biết: “Lúc đó, đã có cách làm rất sáng tạo là thống kê nhu cầu và cung cấp tận nhà cho người tiêu dùng. Địa phương đã làm chủ lượng cầu để đáp ứng cung".

Hiện, các địa phương đã đặt ra kịch bản có tới 90% sản phẩm nông sản phải tiêu thụ nội địa, trong đó có những nông sản sản lượng lớn và đang vào cao điểm thu hoạch như quả vải. Trả lời về những hỗ trợ của Bộ NN&PTNT với các địa phương, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết: “Thực ra, rất khó có thể đoán định được một tuần sau, khi vải đến kỳ thu hoạch rộ thì dịch bệnh sẽ diễn biến như thế nào. Nên ngay từ hôm nay, hãy làm tốt nhất những việc có thể để khơi thông thị trường. Trước khi vụ vải thiều ở miền Bắc đến kỳ thu hoạch rộ, tôi cùng Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã thăm và làm việc tại Hải Dương để nắm bắt thông tin, đề ra giải pháp tiêu thụ vải thiều”.

“Trong hôm nay và ngày mai, một số đồng chí Thứ trưởng Bộ NN&PTNT sẽ đến các cửa khẩu phía bắc để cùng làm việc với các cơ quan đối tác, cơ quan thương mại của các tỉnh phía Trung Quốc. Tôi cũng sẽ cùng với các hệ thống phân phối lên Bắc Giang để giúp bà con kết nối tiêu thụ vải. Đây là lúc chúng ta tổng lực ra quân, vì tình hình cấp bách, bà con cũng đang rất nóng ruột”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan chia sẻ.

Ảnh minh họa

Thiết lập kênh thông tin tiêu thụ nông sản

Từ câu chuyện tiêu thụ vải thiều hiện nay, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “Muốn tiêu thụ vải tốt, chúng ta cần thống kê tương đối chính xác lượng vải sắp thu hoạch, ước tính được sản lượng vải tiêu thụ ở thị trường Trung Quốc và nước ngoài. Từ đó có giải pháp cân đối tiêu thụ vải ở thị trường trong nước”.

Bộ trưởng cho biết: “Ngay ngày mai (1/6), Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cùng xây dựng những mô hình tiêu thụ nông sản cho bà con vùng dịch ở Hà Nội, TPHCM và một số tỉnh, thành phố một cách chính quy hơn, vừa tiêu thụ, vừa đảm bảo chất lượng nông sản và kiểm soát an toàn dịch bệnh. Đồng thời, Bộ NN&PTNT sẽ cùng với Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam thực hiện chương trình kết nối cung-cầu nông sản. Thời điểm này, TPHCM đã thực hiện giãn cách xã hội, trong khi đây cũng là thị trường tiêu thụ quan trọng của quả vải, Bộ NN&PTNT sẽ làm việc thêm với TPHCM về vấn đề này".

Bộ NN&PTNT cũng đang đề xuất những chương trình hỗ trợ ở mức cao hơn nữa cho các đơn vị vận tải nông sản trong nước, theo tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: “Không được ngăn sông cấm chợ, không được làm khó thêm cho các phương tiện vận chuyển”, vì nông sản của chúng ta có đặc điểm là thường thu hoạch tươi, ít qua bảo quản nên mau hư hỏng.

“Trong thời gian tới, chúng ta sẽ thiết lập kênh thông tin hai chiều. Chúng ta không đợi đến khi sản phẩm thu hoạch rồi mới cùng nông dân tiêu thụ, mà trước vụ thu hoạch 15-20 ngày, Sở NN&PTNT ở các địa phương cần chủ động thông tin về Bộ NN&PTNT để Bộ chủ động thông tin tới các hệ thống phân phối. Không để tình trạng lúa tràn đồng, hoa quả chín đầy cây rồi mới tìm cách tiêu thụ, đó là nền nông nghiệp không ổn định”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.

Chia sẻ về kế hoạch dài hạn, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết: “Quan trọng nhất, chúng ta phải có thông tin từ sản xuất tới tiêu thụ. Mỗi Sở NN&PTNT phải xác định được trách nhiệm của mình, không chỉ là giúp cho bà con tiêu thụ nông sản mà cần chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp. Bởi tư duy kinh tế là tư duy thị trường, nếu không nắm được thông tin thị trường trong nước và nước ngoài, chúng ta sẽ bị động trong tiêu thụ nông sản”.

Để làm được điều đó, theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, cần thực hiện chuyển đổi số nhanh hơn nữa để nắm bắt được thông tin thị trường, đặc biệt là giữa hợp tác xã với các đơn vị phân phối.

“Bộ NN&PTNT sẽ xây dựng kho dữ liệu và sẽ cập nhật thường xuyên cho các hệ thống phân phối thông tin xem ở tỉnh nào đang chuẩn bị thu hoạch nông sản gì, sản lượng bao nhiêu. Các hệ thống phân phối chủ động chuẩn bị phương tiện vận chuyển, kho bãi, giải pháp bảo quản và ký kết hợp đồng với đối tác. Chúng ta cũng sẽ thông qua bưu điện để vận chuyển nông sản từ ruộng, vườn đến hệ thống phân phối. Khi đó chúng ta sẽ hạn chế được rủi ro trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19”, tư lệnh ngành nông nghiệp cho biết.

Đỗ Hương